![]()
|
جلسه اول : سلول گیاهی
جلسه دوم : پلاست ها:
جلسه سوم : اپیدرم و روزنه در برگ گیاهان
جلسه چهارم : مشاهده کرک در گیاهان
جلسه پنجم : مشاهده مقطع ساقه گیاهان
جلسه ششم : مشاهده مقطع ریشه گیاهان
جلسه هفتم : مشاهده برگ گیاهان
جلسه هشتم : مشاهده گل آذین
جلسه نهم : مشاهده بافت کلانشیم
جلسه دهم : مشاهده ساختمان برگ در گیاهانC4 , C3 و CAM
برای دانلود به ادامه مطلب مراجعه کنید...
این مجموعه دارای ۸ جلسه گزارشکار آزمایشگاه گیاهشناسی است. برای دانلود به ادامه مطلب مراجعه کنید.
کتاب حاضر در واقع دایره المعارفی است تمام رنگی از تمام ابزار, مواد و دستگاه های آزمایشگاهی مورد استفاده در آزمایشگاه های تشخیص طبی, زیست شناسی, شیمی و حتی فیزیک که تک تک توسط تیم بی بوکس دات آی آر جمع آوری و بصورت یک فایل منسجم منتشر شده است.
این مجموعه ی ارزشمند میتواند مورد استفاده ی تمام رشته های مرتبط با آزمایشگاه قرار گیرد من جمله, رشته های گروه زیست شناسی مثل: ژنتیک, بیوشیمی, سلولی مولکولی, میکروبیولوژی, زیست فناوری یا بیوتکنولوژی, فیزیولوژی جانوری و گیاهی و ... , رشته های گروه شیمی مثل: شیمی آلی, شیمی تجزیه, شیمی دارویی, شیمی معدنی و ... و رشته های گروه های فیزیک.
جهت سهولت کار شما عزیزان, علاوه بر قرار دادن دایره المعارف وسایل آزمایشگاهی بصورت یک فایل یکپارچه 32 مگابایتی برای دانلود در پایین صفحه, در این قسمت به اختصار تمام وسایل آزمایشگاه را بررسی مینماییم تا بتوانید به سرعت نگاهی گذرا به تمام وسایل آزمایشگاه و کارگاهی بیندازید و با آن ها آشنا شوید و در صورت نیاز داشتن اطلاعات اضافی و تکمیلی به همراه عکس فایل ضمیمه را دانلود نمایید.
دانلود درادامه مطلب...
یکی از مشکلات بچه های زیست شناسی دسته بندی انواع باف هی گیاهی هستش که معمولا همه رو آزار میده تو فایل زیر تمام بافت های گیاهی با مشخصاتشون آورده شده
منبع:دنیای زیست شناسی
فایل های پاورپوینت مربوط به دکتر واعظی
1. Bryophyte
2. Gymnosperms
4. Pteridophyte
منبع:دنیای زیست شناسی
گزارشكار جامع آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی2
شامل: جواب سوالات ، نکات مهم و نتایج آزمایش ها
حجم فایل: 1,132 KB
برای دانلود این فایل بر روی آیكن زیر كلیك كنید...
منبع:stemcellbiology.mihanblog.com

حجم فایل:470.61KB
برای دانلود این فایل بر روی آیكن ریر كلیك كنید...

در محیط تاریک:
در محیط روشن:
منبع:stemcellbiology.mihanblog.com
دانلود جزوه آزمایشگاه تشریح ومورفولوژی
گزارشکار آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی2
موضوع آزمايش: اثرنمک بر جوانه زنی دانه
تئوری آزمايش :
جوانه زني:
جوانه زني شامل يكسري مراحل پي در پي مي باشد كه به فعال شدن رويان و ظهور آن از دانه منجر مي شود و براي رخداد اين فرآيند ، بذر ها احتياج به محيطي دارند كه رطوبت ، اكسيژن ،حرارت و نور مناسب را فراهم سازد . جوانه زدن شامل حوادث مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي زير مي شود :
1- آماس و جذب آب 2- آبگيري بافت ها 3- جذب O2 4- فعاليت آنزيمي و هضم
5- انتقال مولكول هاي هيدروليز شده به محور جنين 6- افزايش تنفس و ساختن مواد
7- شروع تقسيم سلولي و بزرگ شدن آنها 8- ظاهر شدن جنين
دوره ي خواب بذر :
دانه هايي كه يكي از شرايط لازم جهت جوانه زني را در اختيار نداشته باشند در يك دوره ي استراحت (سكون ، "Quiesence" ) به سر برده و به محض اينكه شرايط لازم فراهم گردد جوانه خواهند زد . اگر شرايط لازم براي جوانه زني فراهم باشد ولي دانه در حالي كه زنده است نتواند جوانه بزند در آن صورت در حال خواب (خفتگي ) " Dormancy" به سر مي برد .
اثرتنش شوری بر جوانه زنی بذر:
از مهمترین عوامل محدود کننده ای که بهره برداری از اراضی را با مشکل مواجه می کند شوری خاک است اولین اثار شوری بر روی رشد گیاهان در مزارع با ظهور علامت عدم یکنواختی در جوانه زدن و رشد آغازی بذر، مشخص می شود ، طوری که در سطح مزرعه بخش های عاری از گیاه یا با گیاه ضعیف در حال انقراض ،به طور پراکنده به چشم می خو افزایش مقدار نمک ها در خاک باعث می شود که گیاهان رشد کافی نداشته و رنگ سبز تیره مایل به آبی به خود بگیرند
برای دانلود بر روی لینک زیر کلیک کنید
دانلود در ادامه مطلب...
۶۶ تصویر با بزرگنمائی های متفاوت. پیشنهاد می کنیم، حتما دانلود کنید.
اندازه فایل: ۶٫۱۴ مگابایت
منبع:پایگاه زیست شناسی پرند
۶۶ تصویر با بزرگنمائی های متفاوت. پیشنهاد می کنیم، حتما دانلود کنید.
اندازه فایل: ۶٫۴۱ مگابایت
منبع:پایگاه زیست شناسی پرند
دانلود گزارش کار آزمایشگاه گیاه شناسی
عنوان: گزارش کار آزمایشگاه گیاه شناسی
زبان: فارسی
فرمت: PDF
توضیح : این مجموعه شامل 11 فایل PDF گزارش کار آزمایشگاه گیاه شناسی + آموزش نحوه رنگ آمیزی مضاعف هست.
سرفصل ها بر اساس آنچه در دانشگاه اصفهان ارائه می شوند می باشد.
آزمایش 1 - سلول گیاهی
آزمایش 2 - پلاست ها
آزمایش 3- بلور
آزمایش 4 - بافت محافظ
آزمایش 5 - بافت استحکامی
آزمایش 6 - بافت استحکامی کلرانشیم
آزمایش 7 - ساقه گیاه
آزمایش 8 - برگ گیاه
آزمایش 9 - گل آذین
آزمایش 10 - میوه و دانه
ادامه مطلب...
تهیه عصاره خاک _ درصد رطوبت وزنی خاک
هدف آزمایش :بررسی قابلیت نیمه تراوایی غشا و چگونگی جریان های سیتوپلاسمیمقدمه و تئوری :سیکلوزانواع حرکت های سلولی بر 5 دسته می باشند سیکلوز ؛ مژه و تاژک ؛ پروتئین های انقباضی ؛حرکت آمیبی و حرکت براونی .سیکلوز عبارت است از یک نوع حرکت آرام و دائمی که با مصرف انرژی مکانیکی در سیتوپلاسم اتفاق می افتد .سلول های زنده به منظور تبادل مواد درون سلولی از این جریان سیتوپلاسمی کمک می گیرند.همچنین این جریان در انتقال مواد از سلولی به سلول دیگر نقش مهمی را ایفا می کند.جنبشهای سیتوپلاسمی نتیجه ناهنجاری یا جابجایی پروتئینهای ساختمانی هستند. سیکلوز یعنی جریان درونی سیال ترین بخشهای سیتوپلاسم و از طریق مخلوط کردن مجموعه لایه سیتوپلاسمی ؛ جریانهایی کاملا قابل مشاهده ای ایجاد کرده که با میکروسکوپ های نوری می توان آن ها را رویت کرد. تغییرات مقدار آن دیوارهها یا محتویات یاختهای بر حسب رطوبت محیط موجب ناهنجاریهای مکانیکی میشوند.شکفتن هاگدانهای سرخسها ، کیسههای گرده مخروطیان ، بعضی میوههای خشک مانند خورجین نیز بر همین اساس است.برای مطالعه سیتوپلاسم معمولا از دو گیاه آبزی به نام Elodeaو Hydrillaاستفاده می کنند. این گیاهان را با همین نام می توانید از مکانهایی که ماهی زینتی می فروشند تهیه کنید. سیتوپلاسم سلولهای برگ این گیاهان مانند اکثر سلولهای گیاهی به صورت یک ورقه نازک اطراف واکوئل بزرگ مرکزی را احاطه می کنند .گیاهی آبزی به الودآ اکثرا به عنوان گیاه زینتی در آکواریوم ها دیده می شود و دارای سلول های چند وجهی و کشیده حاوی مقادیر فراوانی کلروپلاست می باشد. هنگامی که برگ الودآ را زیر میکروسکوپ قرار داده شود می توان مشاهده کرد که کلروپلاستها به صورت چرخشی در اطراف سلول حرکت می کنند که این حرکت انتقالی کلروپلاستها ناشی از حرکت و تغییر مکان سیتوپلاسم و به بیان دیگر به علت سیکلوز است .مواد و وسایل آزمایش :1 : گیاه Elodea – میکروسکوپ- لام و لامل . 2 : قرمز خنثی – پیاز – شیشه ساعت – شعله ( چراغ الکلی ) – آب مقطر – تیغ اسکالپر – پنس - پلیت - میکروسکوپ و لام و لامل. 3: الف ) محلول آب نمک 20 درصد ب )آب مقطر – شیشه ساعت - میکروسکوپ لام و لامل .شرح آزمایش :آزمایش اول ( سیکلوز ) :قسمتی از برگ گیاه Elodea را برش زده در زیر میکروسکوپ قرار می دهیم و به مشاهده جریان سیتوپلاسمی (Cyclosis ) که باعث حرکت سیتوپلاسم در بستر سلول می شود ؛ می پردازیم .آزمایش دوم ( رنگ پذیری حیاتی ) :الف ) کمی از اپیدرم پیاز را جدا کرده درون شیشه ساعت قرار می دهیم و بر روی آن کمی قرمز خنثی 01/0 در صد می ریزیم و حدود 15 دقیقه صبر می کنیم . سپس آن را زیر میکروسکوپ قرار داده و مشاهده می کنیم .ب ) بعد آن را به طور کامل تا سر حد امکان شسته دوباره زیر میکروسکوپ قرار داده به مشاهده آن می پردازیم .پ ) کمی از اپیدرم پیاز را جدا کرده درون پلیت قرار داده داخل آن کمی آب ریخته سپس روی شعله قرار می دهیم تا به جوش آید ؛ بعد از آن اپیدرم را توسط پنس برداشته داخل شیشه ساعت قرار می دهیم و بر روی آن کمی قرمز خنثی 01/0 در صد می ریزیم و حدود 15 دقیقه صبر می کنیم . سپس آن را زیر میکروسکوپ قرار داده و مشاهده می کنیم .ت ) بعد از آن اپیدرم مشاهده شده را به طور کامل شسته ؛زیر میکروسکوپ قرار داده به مشاهده آن می پردازیم .نتایج به دست آمده :الف ) تمام سلول به خوبی رنگ گرفته بود . دیواره مشخص بوده و تمام سطح سلول به رنگ قرمز دیده میشود .ب ) دیواره ها رنگ خود را از دست داده و سلول به صورت بی رنگ در می آید .سلول های پخته شده به دلیل سست شدن دیواره سلولزی رنگ پذیری کمتری دارند ...پ ) دیواره ها و سطح سلولی به خوبی رنگ گرفته و هسته سلول به طور واضح قابل رویت می باشد .ت ) دیواره ها رنگ خود را از دست داده اما هنوز هسته را به طور واضح می توان دید .نتیجه گیری :سلول های گیاهی به صورت فشرده در کنار هم قرار دارند.سلول های گیاهی به دلیل وجود دیواره دارایابعاد هستند . فضای بین سلولی در بین آنها وجود ندارد(اگر مناطق سیاه رنگ در نمونه دیده شد آنهاحباب های هوا هستند که نباید آنها را اشتباها جزو ساختمان گیاه به حساب آورد)هسته به خوبی درمیان فضای هر سلول قابل رویت می باشد.آزمایش سوم :الف ) پلاسمولیز :مقداری از اپیدرم پیاز را جدا کرده درون شیشه ساعت قرار می دهمیم . بر روی آن کمی محلول آب نمک 20 درصد اضافه کرده در زیر میکروسکوپ قرار داده به مشاهده آن می پردازیم .ب ) تورژسانس :مقداری از اپیدرم پیاز را جدا کرده درون شیشه ساعت قرار می دهمیم . بر روی آن کمی آب مقطر اضافه کرده در زیر میکروسکوپ قرار داده به مشاهده آن می پردازیم .نتایج به دست آمده :الف ) بر اثر پدیده اسمز ؛با قرار دادن سلول گیاهی ( غلظت کم ) در آب نمک (غلظت زیاد ) ؛ آب از سلول خارج شده ؛ حجم پروتوپلاسم سلولی کاهش می یابد . در نتیجه غشا جمع شده و دیواره را به طور مجزا می توان به خوبی مشاهده کرد .ب ) در این حالت نیز بر اثر پدیده اسمز آب در خلاف جریان شیب غلظت حرکت کرده از محیط وارد سلول گیاهی می شود و در نتیجه آب وارد واکوئل ها گشته واکوئل به غشا فشار آورده ؛ غشا به طور کامل به دیواره می چشبد و سلول حالت متورم و کشیده پیدا می کند .
منبع
الف-مقايسه برش هايي از ساختار ساقه و ريشه
1-در ساقه حجم پوست از استوانه مركزي كم تر، در حالي كه در ريشه معمولا حجم پوست از استوانه مركزي بيشتر است. به عبارت ديگر در ريشه استوانه مركزي مشخص تر است.
2-در ساقه آوندها در مقابل هم و به نحوي قرار گرفته اند كه آوند هاي چوبي به سمت مركز و آوندهاي آبكش به سمت روپوست قرار گرفته اند. در صورتي كه در ريشه آوندها يك در ميان قرار گرفته اند.
ب-مقايسه برش هاي ساقه و دمبرگ
1-دسته هاي آوندي در ساقه روي يك يا چند دايره قرار گرفته، يا در همه جاي آن پراكنده اند. ولي در دمبرگ روي يك كمان قرار گرفته اند.
2-آوندهاي چوبي ساقه به سمت داخل و آوندهاي آبكش آن به سمت خارج قرار دارند. ولي در دمبرگ آوندهاي چوبي در بالا و آوندهاي آبكش در زير آن ها قرار گرفته اند.
3-در دمبرگ تقارن دو طرفي وجود دارد و خط تقارن از وسط شيار دمبرگ(بخش مقعر) مي گذرد ولي در ساقه تقارن معمولا به صورت شعاعي است.
پ-مقايسه برش هاي ساقه گياهان تك لپه و دو لپه
1-تعداد دسته هاي آوندي در ساقه گياهان تك لپه اي فراوان تر است كه روي دواير تقريبا هم مركز قرار دارند. در صورتي كه اين دسته ها در گياهان دولپه اي كمتر و روي يك دايره قرار گرفته اند.
2-در ساقه گياهان دو لپه اي پوست مشخص تر ولي در ساقه گياهان تك لپه اي پوست نازك و گاهي مرز آن با استوانه مركزي نا مشخص است.
ت-مفايسه برش هاي ريشه گياهان تك لپه و دو لپه
1-در ريشه گياهان تك لپه اي استوانه مركزي بزرگتر و حجم پوست كمتر است. در صورتي كه در ريشه گياهان دولپه اي استوانه مركزي كوچكتر و حجم پوست بيشتر است.
2-در گياهان تك لپه اي وسط ريشه معمولا بافت پارانشيم مغزي وجود دارد كه در بيشتر گياهان دولپه اي ديده نمي شود.
3-در گياهان دولپه اي معمولا تعداد دسته هاي آوندي كمتر از تك لپه اي هاست.
4-در گياهان دولپه اي دسته هاي آوندي در كنار هم قرار گرفته اند و شكل ضربدر مي سازند. ولي در گياهان تك لپه اي دسته هاي آوندي از هم فاصله دارند وبين آنها بافت پارانشيم مغزي ادامه مي يابد و اشعه مغزي را مي سازد.
5-حلقه كاسپاري در سلول هاي آندودرم گياهان تك لپه اي در برش عرضي نعل اسبي به نظرمي رسد. ولي در گياهان دولپه اي اين حلقه به صورت يك خط در طول يك سلول يا نقطه هايي در بين سلول هاي مجاور ديده مي شود.
6-در لايه آندودرم بعضي گياهان تك لپه اي سلول هاي معبر وجود دارد. اين سلول ها در گياهان دولپه اي كمتر ديده مي شوند.
ث-مقايسه برش عرضي برگ گياهان تك لپه و دولپه
1-تفاوت چنداني بين آن ها وجود ندارد. هر دو داراي پارانشيم نرده اي و حفره اي هستند. ولي در گياهان دولپه اي كه برگ به صورت افقي قرار گرفته است، پارانشيم نرده اي در بالا و پارانشيم اسفنجي در پايين قرار گرفته است. در صورتي كه در اكثر گياهان تك لپه اي كه برگ ها به صورت عمودي هستند، ميانبرگ فقط از نوع پارانشيم اسفنجي است.
2-در سطح زيرين برگ هاي افقي تعداد روزنه ها بيشتر است. ولي در برگ هاي عمودي مثل برگ هاي گياهان تك لپه اي تعداد روزنه ها در هر دو طرف يكسان است.
(مجله رشد زيست شناسي-شماره 77)
ساقه
ساقه بخشی از محور اصلی گیاه است که معمولاً بیرون از خاک و به طور قائم در فضا قراردارد. با وجود این، ساقههایی وجود دارند که به طور افقی در زیر یا روی خاک جای میگیرند. شکل کلی ساقه مخروطی است، یعنی در ناحیه یقه که در سطح خاک قراردارد، قطر بیشتری دارد و در انتها باریک است. بعضی از گیاهان مانند نخلها ساقة استوانهای دارند.
نقش ساقه
1ـ نگاهداری: ساقه به گیاه استحکام میبخشد و برگها را به وسیله شاخهها درسطوح مختلف نگاه میدارد.
2ـ هدایت: ساقه مسیر انتقال آب و نمکهای کانی از ریشه به برگهاست. همچنین موادی که در برگها ساخته میشوند از ساقه به ریشه و دیگر اندامهای گیاه پخش میشوند.
3ـ تولید بافتهای جدید: عمر متوسط یاختههای گیاهی یک تا سه سال است. آب و نمکهای کانی در یاختههای مرده جریان مییابد اما این جریان به انرژی نیاز دارد.
4ـ اندوختن مواد: ساقههای بعضی گیاهان قادرند مواد گوناگون را در بافتهای خود ذخیره کنند. مثلاً ساقه نیشکر، قند ذخیره میکند.
5ـ فتوسنتز: یاختههای سطحی ساقههای جوان دارای کلروفیلاند و در نتیجه میتوانند همانند برگ عمل فتوسنتز را انجام دهند.
ساقه دارای ویژگیهای زیر است:
1ـ دستجات چوب و آبکش نخستین، برخلاف ریشه، به صورت دستههای توام چوب ـ آبکش قراردارند.
2ـ رشد چوب نخستین درون مرکزی است، در حالی که در ریشه برون مرکزی است.
3ـ در ساقه، برخلاف ریشه، روزنه وجود دارد و شاخههای آن از مریستم انتهایی سرچشمه میگیرند.
4ـ بشره در ساقه پیوسته است.
5ـ ساختار پسین ساقه همانند ریشه است.
شکل ظاهری ساقه
ساقهها از نظر محیط زندگی بر سه نوعاند: ساقههای آبی، ساقههای هوایی و ساقههای زیرزمینی. ساقهها در هر محیطی که زندگی کنند، عموماً گره و میانگره دارند. چون ساقههای آبی در آب زندگی میکنند لذا نیازی به بافت نگاهدارنده ندارند، در نتیجه یا فاقد بافت نگاهدارندهاند و یا مقدار بسیار کمی از آن دارند و از اینرو عموماً نرماند.
ساقههای هوایی و زیرزمینی بر اساس طول عمر، نوع گیاه و نیاز به حفاظت در برابر تغییرات اقلیمی محیط و نحوه رشد برچند نوعاند:
1) ساقه بازدانگان و دولپهایهای چوبی: مانند گردو، سیب، کاج، بلوط.
2) ساقه گیاهان دولپهای علفی: مانند لوبیا، نخود، آفتابگردان و شمعدانی.
3) ساقه گیاهان تک لپه: مانند ذرت، جو گندم، مارچوبه و نخل.
4) ساقههای تغییر شکل یافته: مانند ساقه زیرزمینی سیبزمینی، پیاز، ساقه خزنده توتفرنگی و زنبق.
جوانهها را، بر اساس محل قرارگرفتن آنها بر روی ساقه تقسیم میکنند:
-جوانهانتهایی : در نوک شاخه و ساقه قراردارد.
-جوانه جانبی یا محوری : در محور برگ یا در زاویه بین برگ و شاخه وجود دارد. این نوع جوانهها فقط از نظر موقعیتشان بر روی شاخه با جوانههای انتهایی تفاوت دارند.
-جوانه فرعی : فقط در بعضی گونهها وجود دارد. این نوع جوانهها در نواحی گره روی جوانه محوری یا در یکی از دو طرف آن قرارگرفتهاند. این جوانهها رشد نمیکنند مگر اینکه جوانه محوری از میان برود.
-جوانه نابجا: گاهی جوانهها در محلی غیر از گرههای ساقه به وجود میآیند.
ساقه گیاهان دولپهای علفی
دولپهایهای علفی اغلب گیاهانی کوچکاند اگر غلاف را جدا کنیم، ساقهای سبز و صاف دیده میشود که به گروه و میانگروه تقسیم شده است. و در مناطق معتدل میرویند. بیشتر آنها گیاهانی یکساله یا دوسالهاند، ساختار ظاهری این گیاهان شبیه ساقه جوان گیاهان چوبی است. گره، میانگره و جوانه دارند، اما جوانهها برهنهاند. گیاه در سرتاسر عمر فعال است. برگهای این گیاهان نمیریزند و در نتیجه اثر برگها و اثر بافتهای آنها روی ساقه دیده نمیشوند.
ساقه گیاهان تکلپهای
بیشتر گیاهان تکلپهای مناطق معتدل علفیاند. تک لپهایهای چوبی به مناطق گرم محدود و ساختار ظاهری آنها با بازدانگان و دولپهایهای چوبی تفاوت دارد. ذرت از تکلپهایهای علفی است که ساقه آن از غلاف برگ پوشیده شده است. اگر غلاف را جدا کنیم، ساقهای سبز و صاف دیده میشود که به گره و میانگره تقسیم شده است. ساقه در منطقه میان گره کاملاً گرد است، اما در محل گرهها، کمابیش تخممرغی شکل و در یک نقطه فرورفته است. در مراحل اولیه رشد ساقه، در نقطه فرورفته نامبرده، جوانههایی به وجود میآیند که گل و گاهی ساقه تولید میکنند.
مهمترین انواع ساقههای تغییر شکل یافته عبارتاند از:
1. ساقه هوایی خزنده یا بنرستها دادن نام رونده به انشعابات هوایی و نام بنرست به انشعابات افقی در خاک مورد قبول است.
2. ساقههای زیرزمینی این ساقهها، اندامهای ذخیرهای گیاه به شمار میروند ساقههای زیرزمینی به اشکال ریزومها ، غدهها و پیازها (سوخها) دیده میشوند.
3. ساقه پیچنده یا پیچکها ساقه پیچنده دراز و باریک است و بافت استحکامی کمی دارد.
4. ساقه برگنما شکل ظاهری ساقه برگنما همانند برگ است، سبز رنگاند و نقش برگ را هم انجام میدهند.
5. ساقه گوشتی در بسیاری از گیاهان ساقه و برگها سبزند و توانایی ساختن غذا را دارند.
6. ساقه خارنما اغلب خارهای گیاهان، ساقه تغییر شکل یافته یا زایده ساقهاند.
رشد ساقه
ساقه دارای رشد طولی و رشد قطری است. تمام ساقهها رشد طولی دارند ولی رشد قطری در همه آنها دیده نمیشوند. هر دو نوع رشد نتیجه تقسیم یاختههای مریستمی و تولید یاختههای جدید است. رشد طولی همیشه مقدم بر رشد قطری است و ساقههایی که دارای هر دو نوع رشدند، ابتدا رشد طولی را آغاز میکنند. به همین مناسبت رشد طولی را رشد نخستین و رشد قطری را رشد پسین مینامند. رشد پسین از یک سو استحکام ساقه را سبب میشود و از سوی دیگر هرسال یاختههای جوان و فعال جدیدی به وجود میآورد که انتقال مواد را درگیاه برعهده دارند. رشد پسین، بین بافتهای نخستین، که در نقاط مختلف سراسر ساقه و ریشه قراردارند، نوعی پیوستگی به وجود میآورد و امکان میدهد که گیاه مدت بیشتری زندگی کند.
ساختار ساقه تکلپهایها با ساختار ساقة دولپهایها و بازدانگان تفاوتهایی به شرح زیر دارد:
1ـ در ساقه دولپهایها و بازدانگان، پروکامبیوم آوندی و در نتیجه دستههای آوندی در یک ردیف به صورت حلقه قراردارند، اما در تکلپهایها، جز در مواردی معدود در سرتاسر بافت مریستمی اصلی یا حداقل در بخش بیرونی آن پراکندهاند.
2ـ در ساقه بیشتر تکلپهایها، کامبیوم آوندی تولید میشود و همه نوارهای پروکامبیوم فقط بافت چوبی نخستین و بافت آبکشی نخستین تولید میکنند.
3ـ در تکلپهایها، تشخیص پارانشیم پوستی از استوانه مرکزی اغلب دشوار و حتی گاهی غیرممکن است.
4ـ مغز اکثرا تحلیل رفته است.
پیدایش بافتهای پسین در ساقه
هنگامی که گیاه به حد معینی از رشد طولی رسید، ساقه دیگر نمیتواند به حد کافی نقش نگاهداری و هدایت مواد را ایفا کند، لذا این اندام رشد قطری پیدا میکند. این کیفیت بر اثر پیدایش بافتهای هادی جدیدی صورت میگیرد که از یک مریستم ثانوی، یعنی کامبیوم یا لایه زاینده چوب ـ آبکش، حاصل میشوند افزایش قطری ساقه سبب ایجاد شکافهایی در بشره و پوست میگردد. در این صورت نقشهای حفاظتی و ذخیرهای بشره و پوست به وسیله بافتهای جدیدی که جانشین آنها میگردند ایفا خواهد شد. این بافتهای جدید که شامل چوب پنبه و فلودرماند از دومین لایه زاینده، یعنی فلوژن، حاصل میشوند.
ساختار ساقه در محل گره
دستههای آوندی برگها و جوانهها ادامه بافتهای هادی ساقهاند. از آنجا که برگ و جوانه در محل گره ساقه قرار دارند گره محل پیوند بافتهای آوندی برگ، جوانه و ساقه است. ناحیه گره ساختاری پیچیده دارد. در بالای محلی که آوندهای ساقه منشعب میگردند تا وارد برگ و جوانه شوند محفظههایی به نام جای خالی برگ یا جای خالی جوانه پدید میآیند. در محل انشعاب شاخه از ساقه اصلی نیز جای خالی ایجاد میشود.
بخشی از دسته آوند را که بین استوانه مرکزی ساقه و قاعده برگ یا قاعده جوانه قرارمیگیرد، بهترتیب اثربرگی و اثر جوانهای گویند.
ساختار تشریحی یقه
ناحیه هم مرز دو اندام ریشه و ساقه را «یقه» گویند. یقه در حقیقت همان ساقهچه نخستین گیاه است که محور زیر لپه نام دارد. چنانکه میدانیم دستههای چوب و آبکش در ریشه متناوب و در ساقه همپهلوست. این تغییر محل دستههای چوبی و آبکشی در ریشه و ساقه در ناحیه یقه و یا ساقهچه صورت میگیرد.
منبع
مقدمه:
عناصر غذایی معدنی ، مرتبا بین موجودات زنده و محیط زندگیشان در گردش هستند. جذب مواد معدنی بوسیله گیاهان مرحلهای کلیدی در چرخش مواد معدنی در داخل بیوسفر است. گیاهان معدنچیان زمین بوده و از این طریق مواد غیر آلی ضروری برای رشد و تکثیر سایر موجودات را فراهم میسازند. ورود عناصر غذایی معدنی به بیوسفر ، از طریق سیستم ریشه گیاهان صورت میگیرد. بنابراین گسترش زیاد سطح ریشه و نیز توانایی ریشه در جذب غلظتهای مختلف مواد غذایی معدنی خاک در فرایند جذب عناصر بسیار موثر هستند. عناصر موجود در محیط غذایی خاک پس از یونیزاسیون جذب گیاهان شده و اشکال فلزی آنها به همان صورت مورد استفاده گیاهان قرار نمیگیرند. مثلا اگر احتیاجات گیاهان را نسبت به پتاسیم مورد توجه قرار دهیم این احتیاجات بوسیله کاتیونهای پتاسیم تامین میشود که از تفکیک یونی KCl بوجود میآید. یونها جذب ذرات کلوئیدی موجود در محیط خاک شده به صورت رونشینی در سطح خارجی آنها قرار می گیرند. در این صورت مبادله یون بین ذرات کلوئیدی مختلف انجام پذیر بوده و این یونها میتوانند تدریجا از ذرات کلوئیدی جدا شده و وارد ساختمان گیاه شوند
به طور کلی گياهان به 13عنصرمعدنى براى رشد نياز دارند تا چرخه زندگىشان را كامل كنند، این عناصر مواد غذايى ضرورى گياه ناميده مي شوند.هر كدام ازاين عناصريك نقش حياتى درگياهان دارند و هر بافت گياهى به مقدار متفاوتى از آنها نيازدارند. S، Mg ، Ca، K، P وN جزء عناصر پر مصرف گياهى هستند كه مقاديرزيادى از آنها در گياه لازم است. عناصر کم مصرف ( Fe، Cu، Mn ،Zn، Br، Mo، Cl) عناصرى هستند كه نسبت به عناصر عناصر پر مصرف گياه به مقداركمترى از آنها نياز دارد.علاوه بر اين عناصرغذايى معدنى وجود دارند که براى گياهان سودمند هستند اما الزامأ ضرورى نيستند مانند: Na، Ni ،Co ،Se ،Al ، Van . شکل عناصرغذايى كه توسط گياهان جذب مي شوند ازطريق تغيير عملكرد و نيزتحركشان در درگياه تغيير مي كنند.
برخى مواد غذايى مانند N، P، K، Mg ،Cl و...مي توانند به آسانى در گياه از قسمتهاى پير گياه به قسمتهاى فعال از نظررشد مانند برگهاى جوان حركت كنند. موادغذايى ديگر مانند S ،Ca، Fe، Bبه آسانى در گياه حركت نمي كنند
جهت مشاهده آزمایشات علوم پایه(ریاضی،فیزیک،زیست شناسی وزمین شناسی وشیمی) روی هر عنوان کلیک نمایید سپس آزمایش مربوطه را روی کامپیوترخود ذخیره وآن را اجرا نمایید. امیدوارم از این فعالیت نهایت استفاده را برده باشید.
پاورپوینت آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش دوم
درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، یکی از واحد های تئوری و عملی اصلی رشته ی زیست شناسی (زیست شناسی گیاهی، جانوری و دریا)در مقطع کارشناسی می باشد. روند اصلیِ گذراندن واحد عملی این درس آشنایی با نمونه های هرباریومی گیاهی است که جهت آشنایی دانشجویان با طبقه بندی گیاهان صورت می گیرد. نمونه گیاهانی که دانشجویان در این درس با آنها آشنا می شوند شامل 6 زیررده (زیررده ماگنولیوئیده، هاملیده، کاریوفیلیده، رزیده،دیله نئیده،آستریده) از گیاهان دولپه ای می باشد. در این واحد عملی دانشجویان با مشاهده ی نمونه های هرباریومی و یا نمونه های زنده در طبیعت با ساختار کلی گیاهان و ویژگی های خاصی که جهت شناسایی آنها به کار می رود، آشنا شده و در نهایت با رسم تصویر گیاه و جزئیات ساختاری آن گزارش کار مربوط به هر جلسه را تهیه و تنظیم می کنند. تعداد استاندارد نمونه های گیاهی که در واحد عملی سیستماتیک گیاهی2، مشاهده و بررسی می شود 60-50 نمونه بوده و در تمامی دانشگاه ها (سراسری، پیام نور، آزاد، علمی کاربردی ) تقریباً یکسان است. پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2 در 7 بخش تهیه و تنطیم شده که شامل تصاویر تمامی جنس های مهم گیاهان دو لپه ای می باشد. تهیه و تنظیم این فایل به منظور آشنایی دانشجویان و همچنین سایر افرادی که علاقه مند به شناسایی و مطالعه ی گیاهان هستند، صورت گرفته است.
در اینجا جزوه پاورپویینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2 بخش دوم در 58 صفحه برای شما عزیزان قرار داده شده است.
لینک دانلود مستقیم فایل در 58 صفحه
حجم فایل: 12.0 مگابایت
پاورپوینت آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش سوم
رده دولپهایها/ نهاندانگان دولپه
نهاندانگان دولپه، گروهی از گیاهان هستند که از تکامل بازدانگان بوجود آمدهاند. دانه در این گروه از دانه گیاهان تکلپهای در وضع رشد جنین که به سرعت متوقف شده و دو نقطه جانبی آن بر اثر رشد ایجاد دو لپه متورم را میکند متفاوت بوده و همچنین ریشه اصلی در دولپهایها از رشد ریشهچه جنین ایجاد میشود. ساقه و ریشه دارای ساختار پسین و رشد قطری است. در این گروه گیاهان زیادی قرار دارند. از جمله تیره حبوبات ، تیره بنفشه ، تیره شب بو ، تیره گل مینا ، تیره میخک ، تیره زیتون و...
• دو لپهایها خود شامل دو لپهایهای بیگلبرگ ، دو لپهایهای جدا گلبرگ و دو لپهایهای پیوسته گلبرگ میباشد که تعداد زیادی از گیاهان دانهدار را در خود جای دادهاند.
درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، یکی از واحد های تئوری و عملی اصلی رشته ی زیست شناسی (زیست شناسی گیاهی، جانوری و دریا)در مقطع کارشناسی می باشد. روند اصلیِ گذراندن واحد عملی این درس آشنایی با نمونه های هرباریومی گیاهی است که جهت آشنایی دانشجویان با طبقه بندی گیاهان صورت می گیرد. نمونه گیاهانی که دانشجویان در این درس با آنها آشنا می شوند شامل 6 زیررده (زیررده ماگنولیوئیده، هاملیده، کاریوفیلیده، رزیده،دیله نئیده،آستریده) از گیاهان دولپه ای می باشد. در این واحد عملی دانشجویان با مشاهده ی نمونه های هرباریومی و یا نمونه های زنده در طبیعت با ساختار کلی گیاهان و ویژگی های خاصی که جهت شناسایی آنها به کار می رود، آشنا شده و در نهایت با رسم تصویر گیاه و جزئیات ساختاری آن گزارش کار مربوط به هر جلسه را تهیه و تنظیم می کنند. تعداد استاندارد نمونه های گیاهی که در واحد عملی سیستماتیک گیاهی2، مشاهده و بررسی می شود 60-50 نمونه بوده و در تمامی دانشگاه ها (سراسری، پیام نور، آزاد، علمی کاربردی ) تقریباً یکسان است. پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2 در 7 بخش تهیه و تنطیم شده که شامل تصاویر تمامی جنس های مهم گیاهان دو لپه ای می باشد. تهیه و تنظیم این فایل به منظور آشنایی دانشجویان و همچنین سایر افرادی که علاقه مند به شناسایی و مطالعه ی گیاهان هستند، صورت گرفته است.
در اینجا جزوه پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش سوم، در 50 صفحه برای شما عزیزان قرار داده شده است.
لینک دانلود مستقیم فایل در 50 صفحه
حجم فایل: 8.5 مگابایت
پاورپوینت آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش چهارم
رده بندی نهاندانگان
در زیست شناسی به روند قرار دادن گیاهان در گروهها که دارای رابطه هایی با یکدیگر هستند، رده بندی اطلاق میشود. دو لپهایها ردهای از زیر شاخه نهاندانگان هستند که خود به زیر ردههایی قابل تقسیم هستند.قرائن و مدارک موجود نشان میدهد که گیاهان نهاندانه امروزی به احتمال قوی از تحول تدریجی و تکامل گیاهان پستتر بوجود آمدهاند و این تکامل همچنان ادامه دارد. بنابراین انواع نهاندانگان کنونی دارای اجداد مشترک بوده و در نتیجه با هم خویشاوندند. برای رده بندی گیاهان روش بسی را که بیشتر نظر گیاه شناسان را جلب میکند، مورد توجه قرار میدهند. در روش بسی ، رده رانال نخستین گروه گیاه نهاندانه است. دو تیره اولیه آن ، تیرههای ماگنولیا و آلاله است. تیره ماگنولیا ابتداییتر و تیره آلاله تکامل یافتهتر است. اگر چه هر دو رده تیره گل دارند و صفات مشترک بسیار دارند، ولی گیاهان تیره ماگنولیا بیشتر به صورت درخت و درختچه و گیاهان تیره آلاله بیشتر علفیاند. دیرین گیاه شناسی معلوم داشته است که درخت زودتر از علف بوجود آمده است. بنابراین گیاهان تیره ماگنولیا میبایست زودتر از گیاهان تیره آلاله بوجود آمده باشند. طبق نظریه بسی گلهای ابتدایی نوع رانال که نمونه آن ماگنولیا و آلاله است، دست کم در سه مسیر تکامل یافتهاند. این مسیرها به پیدایش گیاهان تیرههای نعناع ، مینا ، ثعلب انجامیدهاند.ویژگی بارز آنتوفیتها در این است که تخمکهای آنها درون تخمدان بسته نهفتهاند. این گیاهان اغلب در خشکی میرویند. بعضی از نهاندانگان با اینکه فتوسنتز میکنند، ولی فاقد ریشهاند و آب و مواد کانی لازم را از میزبان خود تامین میکنند. برخی نیز فاقد کلروفیل میباشند و زندگی انگلی دارند. معدودی مانند عدسک آبی ، کوچک و ظریف و بدون ساقه در سطح آب شناورند. عدهای علفی یا به صورت درختچه یا درختاند. ساختار ساقه آنها بر حسب محیط زیست متفاوت است. مثلا کاکتوس ، ساقهای گوشتی و برگهایی خارمانند دارد و با این ویژگیها میتواند در شرایط نامناسب خشک و گرم بیابان زندگی کند.نهاندانگان در حدود 130 تا 140 میلیون سال پیش ظاهر شدهاند.
• رده دولپهایها
این گروه گیاهی از تکامل بازدانگان بوجود آمدهاند. دانه در این گروه از دانه گیاهان تکلپهای در وضع رشد جنین که به سرعت متوقف شده و دو نقطه جانبی آن بر اثر رشد ایجاد دو لپه متورم را میکند متفاوت بوده و همچنین ریشه اصلی در دولپهایها از رشد ریشهچه جنین ایجاد میشود. ساقه و ریشه دارای ساختار پسین و رشد قطری است. در این گروه گیاهان زیادی قرار دارند. از جمله تیره حبوبات ، تیره بنفشه ، تیره شب بو ، تیره گل مینا ، تیره میخک ، تیره زیتون و...
• دو لپهایها خود شامل دو لپهایهای بیگلبرگ ، دو لپهایهای جدا گلبرگ و دو لپهایهای پیوسته گلبرگ میباشد که تعداد زیادی از گیاهان دانهدار را در خود جای دادهاند.
درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، یکی از واحد های تئوری و عملی اصلی رشته ی زیست شناسی (زیست شناسی گیاهی، جانوری و دریا)در مقطع کارشناسی می باشد. روند اصلیِ گذراندن واحد عملی این درس آشنایی با نمونه های هرباریومی گیاهی است که جهت آشنایی دانشجویان با طبقه بندی گیاهان صورت می گیرد. نمونه گیاهانی که دانشجویان در این درس با آنها آشنا می شوند شامل 6 زیررده (زیررده ماگنولیوئیده، هاملیده، کاریوفیلیده، رزیده،دیله نئیده،آستریده) از گیاهان دولپه ای می باشد. در این واحد عملی دانشجویان با مشاهده ی نمونه های هرباریومی و یا نمونه های زنده در طبیعت با ساختار کلی گیاهان و ویژگی های خاصی که جهت شناسایی آنها به کار می رود، آشنا شده و در نهایت با رسم تصویر گیاه و جزئیات ساختاری آن گزارش کار مربوط به هر جلسه را تهیه و تنظیم می کنند. تعداد استاندارد نمونه های گیاهی که در واحد عملی سیستماتیک گیاهی2، مشاهده و بررسی می شود 60-50 نمونه بوده و در تمامی دانشگاه ها (سراسری، پیام نور، آزاد، علمی کاربردی ) تقریباً یکسان است. پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2 در 7 بخش تهیه و تنطیم شده که شامل تصاویر تمامی جنس های مهم گیاهان دو لپه ای می باشد. تهیه و تنظیم این فایل به منظور آشنایی دانشجویان و همچنین سایر افرادی که علاقه مند به شناسایی و مطالعه ی گیاهان هستند، صورت گرفته است.
در اینجا جزوه پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش چهارم، در 44 صفحه برای شما عزیزان قرار داده شده است.
لینک دانلود مستقیم فایل در 44 صفحه
حجم فایل: 7.26 مگابایت
پاورپوینت آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش پنجم
• رده دولپهایها
نهاندانگان دولپه از تکامل بازدانگان بوجود آمدهاند. دانه در این گروه از دانه گیاهان تکلپهای در وضع رشد جنین که به سرعت متوقف شده و دو نقطه جانبی آن بر اثر رشد ایجاد دو لپه متورم را میکند متفاوت بوده و همچنین ریشه اصلی در دولپهایها از رشد ریشهچه جنین ایجاد میشود. ساقه و ریشه دارای ساختار پسین و رشد قطری است. در این گروه گیاهان زیادی قرار دارند. از جمله تیره حبوبات ، تیره بنفشه ، تیره شب بو ، تیره گل مینا ، تیره میخک ، تیره زیتون و...
• دو لپهایها خود شامل دو لپهایهای بیگلبرگ ، دو لپهایهای جدا گلبرگ و دو لپهایهای پیوسته گلبرگ میباشد که تعداد زیادی از گیاهان دانهدار را در خود جای دادهاند.
درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، یکی از واحد های تئوری و عملی اصلی رشته ی زیست شناسی (زیست شناسی گیاهی، جانوری و دریا)در مقطع کارشناسی می باشد. روند اصلیِ گذراندن واحد عملی این درس آشنایی با نمونه های هرباریومی گیاهی است که جهت آشنایی دانشجویان با طبقه بندی گیاهان صورت می گیرد. نمونه گیاهانی که دانشجویان در این درس با آنها آشنا می شوند شامل 6 زیررده (زیررده ماگنولیوئیده، هاملیده، کاریوفیلیده، رزیده،دیله نئیده،آستریده) از گیاهان دولپه ای می باشد. در این واحد عملی دانشجویان با مشاهده ی نمونه های هرباریومی و یا نمونه های زنده در طبیعت با ساختار کلی گیاهان و ویژگی های خاصی که جهت شناسایی آنها به کار می رود، آشنا شده و در نهایت با رسم تصویر گیاه و جزئیات ساختاری آن گزارش کار مربوط به هر جلسه را تهیه و تنظیم می کنند. تعداد استاندارد نمونه های گیاهی که در واحد عملی سیستماتیک گیاهی2 ، مشاهده و بررسی می شود 60-50 نمونه بوده و در تمامی دانشگاه ها (سراسری، پیام نور، آزاد، علمی کاربردی ) تقریباً یکسان است. پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2 در 6 بخش تهیه و تنطیم شده که شامل تصاویر تمامی جنس های مهم گیاهان دو لپه ای می باشد. تهیه و تنظیم این فایل به منظور آشنایی دانشجویان و همچنین سایر افرادی که علاقه مند به شناسایی و مطالعه ی گیاهان هستند، صورت گرفته است.
در اینجا جزوه پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش پنجم، در 40 صفحه برای شما عزیزان قرار داده شده است.
لینک دانلود مستقیم فایل در 40 صفحه
حجم فایل: 5.46 مگابایت
پاورپوینت آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش هفتم
زیر شاخه نهاندانگان شامل دو رده تک لپه ایها و دو لپه ایها می باشد. دو لپه ایها خود شامل دو لپه ایهای بی گلبرگ ، دو لپه ایهای جدا گلبرگ و دو لپه ایهای پیوسته گلبرگ می باشد که تعداد زیادی از گیاهان دانه دار را در خود جای داده اند.
دو لپه ایهای جدا گلبرگ Dialypetalae
گیاهانی هستند با گلهای کامل و دو جنسه که پوشش گل آنها به صورت کاسبرگ و گلبرگ تمایز یافته و اجزای گل در چرخه های متوالی و به صورت متناوب باهم قرار دارند و گرده افشانی در آنها بوسیله حشرات صورت می گیرد. جدا گلبرگها بالغ بر ۷۰ هزار گونه گیاهی هستند و براساس ساختمان نهنج و نحوه قرار گرفتن اجزای گل در سه گروه فرعی قرار می گیرند.
تالامیفلورها
که در آنها نهنج گل برآمده یا گنبدی شکل است و اجزای گل مستقیما بر روی نهنج استقرار یافته اند و شامل ۵ راسته است.
ـ راسته آلاله گان (Ranales):
که برچه ها جدا از هم و اجزای گل غالبا در روی یک خط مارپیچی در سطح نهنج قرار دارند.
ـ راسته پاریتال (parietals): که برچه ها پیوسته بهم و تمکن آنها جانبی است.
ـ راسته گوتیفرال (Gutti ferales):
که برچه ها پیوسته بهم و تمکن آنها محوری و کاسبرگها در داخل غنچه گل ، همپوشان هستند.
ـ راسته ختمی (Malvales):
که برچه ها پیوسته بهم و تمکن آنها محوری و کاسبرگها در داخل گل به صورت کفه ای قرار دارند.
ـ راسته فرفیون (Euphorbiales):
که برچه ها پیوسته بهم و تمکن آنها محوری ، گلها یک جنسه و غالبا فاقد گلبرگ هستند.
دیسیفلورها
که در آنها نهنج گل برآمده یا گنبدی شکل است و اجزای گل در سطح دستگاه مولد شهد و یا به حالت فررفته در آن قرار دارند.
ـ راسته شمعدانی (Geraniales):
نافه شامل دو ردیف پرچم و دستگاه ترشحی به صورت غده هایی در پای پرچمها قرار دارد.
ـ راسته افرا (Sapindales):
نافه شامل دو ردیف پرچم و دستگاه مولد شهد به صورت یک صفحه در محوطه خارجی پرچمها قرار دارند.
ـ راسته شمشاد (Celastrales):
نافه شامل یک ردیف پرچم و دستگاه مولد شهد در داخل پرچمها و خارج پرچمها قرار دارد.
کالسیفلورها
سه جزء خارجی اجزای گل یعنی کاسبرگها ، گلبرگها و پرچمها از قسمت زیرین خود بهم پیوسته اند و نهنج پیاله مانند یا کوزه ای شکل را در انتهای دمگل بوجود آورده اند. این گروه شامل ۵ راسته است.
ـ راسته گل سرخ (Rosales)
ـ راسته چتریان (Umbellales)
ـ راسته مورد (Myrtales)
ـ راسته گل ساعتی (Passiflorales)
ـ راسته کاکتوسها (Cactales)
دو لپه ایهای پیوسته گلبرگ Sympetalae
این گیاهان بالغ بر ۵۰ هزار گونه هستند. گلبرگها در این گیاهان بهم پیوسته هستند. در اغلب پیوسته گلبرگها پرچمها به قسمت داخلی جام گل پیوستهاند. این گروه از گیاهان شامل ۱۱ راسته هستند که در سه گروه قرار می گیرند.
پیوسته گلبرگهای ۵ پیرامونی ، با تخمدان فوقانی و ۵ برچه.
ـ راسته اریکال (Ericales):
ابتدایی ترین راسته هستند، جام گل گاهی ناپیوسته ، نافه ۱۰ پرچمی و پرچمها غیر متصل به گلبرگها.
ـ راسته پامچال (Primulales):
جام گل پیوسته ، پرچمها به قسمت داخلی جام گل پیوسته اند.
ـ راسته خرمالو (Ebenales)
ـ راسته (Plumbaginales)
پیوسته گلبرگهای ۴ پیرامونی ، با تخمدان فوقانی و ۲ برچه.
ـ راسته Gentianales:
که از این راسته می توان به زیتون ، زبان گنجشک و یاسمن اشاره کرد.
ـ راسته Polemoniales:
که از این راسته می توان به گاو زبان ، سیب زمینی و گوجه فرنگی اشاره کرد.
ـ راسته Personales: که از این راسته می توان به گل میمون ، گل جالیز و کنجد اشاره کرد.
ـ راسته Lamiales:
که از این راسته می توان به نعنا، بارهنگ و شاه پسند اشاره کرد.
پیوسته گلبرگهای ۴ پیرامونی ، با تخمدان تحتانی و ۲ برچه.
ـ راسته گل استکانی (Campanulales):
که شامل گل استکانی و کدو است.
ـ راسته روناس (Rubiales):
که شامل تیره روناس و بداغ است.
ـ راسته گل مینا (Asterales):
که شامل تیره گل مینا ، تیره سنبل الطیب و تیره خواجه باشی می باشد.
دو لپه ایهای بی گلبرگ Monochlamideae
ـ راسته کازوآرینال (Casuarinales):
گیاهانی هستند درختی با ظاهری شبیه دم اسبیان و گلها یک جنسه می باشد.
ـ راسته آمنتال (Amentales):
در این راسته تیره های بید ، راش ، فندق و گردو قرار دارد.
ـ راسته گزنه (Urticales):
در این راسته تیره های گزنه ، توت ، نارون و شاهدانه قرار دارد.
ـ راسته دانه مرکزیان (Centrospermales):
در این راسته تیره های اسفناج ، گل میخک ، چغندر و لاله عباسی قرار دارد.
ـ راسته علف هفت بند (Polygonales):
در این راسته تیره های ترشک ، علف هفت بند و ریواس قرار دارد.
ـ راسته Santalales:
که در این راسته تیره معروف دارواش قرار دارد.
در اینجا جزوه پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش هفتم، در 43 صفحه برای شما عزیزان قرار داده شده است.
لینک دانلود مستقیم فایل در 43 صفحه
حجم فایل: 6.83 مگابایت
پاورپوینت آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش ششم
سلسله گیاهان (Metaphyta) در ۴ شاخه قرار می گیرند. شاخه تالوفیتها یا ریسه داران که شامل جلبکها و قارچها هستند. شاخه خزه ایها ، شاخه نهانزادان آوندی و شاخه گیاهان دانه دار. سه شاخه اخیر تحت عنوان کروموفیتها یا گیاهان تنه دار ، نامیده می شوند. شاخه گیاهان دانه دار به دو زیر شاخه بازدانگان و نهاندانگان تقسیم می شود. زیر شاخه نهاندانگان شامل دو رده تک لپه ایها و دو لپه ایها می باشد. دو لپه ایها خود شامل دو لپه ایهای بی گلبرگ ، دو لپه ایهای جدا گلبرگ و دو لپه ایهای پیوسته گلبرگ می باشد که تعداد زیادی از گیاهان دانه دار را در خود جای داده اند.
درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، یکی از واحد های تئوری و عملی اصلی رشته ی زیست شناسی (زیست شناسی گیاهی، جانوری و دریا)در مقطع کارشناسی می باشد. روند اصلیِ گذراندن واحد عملی این درس آشنایی با نمونه های هرباریومی گیاهی است که جهت آشنایی دانشجویان با طبقه بندی گیاهان صورت می گیرد. نمونه گیاهانی که دانشجویان در این درس با آنها آشنا می شوند شامل 6 زیررده (زیررده ماگنولیوئیده، هاملیده، کاریوفیلیده، رزیده،دیله نئیده،آستریده) از گیاهان دولپه ای می باشد. در این واحد عملی دانشجویان با مشاهده ی نمونه های هرباریومی و یا نمونه های زنده در طبیعت با ساختار کلی گیاهان و ویژگی های خاصی که جهت شناسایی آنها به کار می رود، آشنا شده و در نهایت با رسم تصویر گیاه و جزئیات ساختاری آن گزارش کار مربوط به هر جلسه را تهیه و تنظیم می کنند. تعداد استاندارد نمونه های گیاهی که در واحد عملی سیستماتیک گیاهی2 ، مشاهده و بررسی می شود 60-50 نمونه بوده و در تمامی دانشگاه ها (سراسری، پیام نور، آزاد، علمی کاربردی ) تقریباً یکسان است. پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2 در 6 بخش تهیه و تنطیم شده که شامل تصاویر تمامی جنس های مهم گیاهان دو لپه ای می باشد. تهیه و تنظیم این فایل به منظور آشنایی دانشجویان و همچنین سایر افرادی که علاقه مند به شناسایی و مطالعه ی گیاهان هستند، صورت گرفته است.
در اینجا جزوه پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش ششم، در 36 صفحه برای شما عزیزان قرار داده شده است.
لینک دانلود مستقیم فایل در 36 صفحه
حجم فایل: 6.23 مگابایت
بازدانگان :(Gymnosperms)
بازدانگان (Gymnosperms) زیر شاخهای از گیاهان گلدار هستند که قدیمیتر از نهاندانگان میباشند. این زیر شاخه خود به ردههای متعددی تقسیم میشود.
در گیاهان دانهدار که قبلا تحت نام پیدازادان یا گیاهان گلدار مورد مطالعه قرار میگرفتند وجود دانه یکی از صفات مشخصه است. با تشکیل دانه نسل تازهای از گیاه به نام رویان در درون آن شروع به رشد میکند بنابراین در این گیاهان، دانه عامل بقا و انتشار این گیاهان بشمار میرود. شاخه ی پیدازادان تحت دو زیر شاخه بازدانگان (Gymnosperms) و نهاندانگان (Angiosperms) مورد مطالعه قرار میگیرند.
گرچه بازدانگان کنونی که در دو نیمکره جنوبی و شمالی زمین پراکنده هستند بیش از 500 گونه ندارند ولی در آغاز پیدایش از پرمین پایینی تا کرتاسه مراحل تکامل و تنوع خود را پشت سر گذاشته و از کرتاسه به بعد به گونههای امروزی محدود شدهاند. برچه باز و تخمک برهنه در آنها از اختصاصات کلی رده بندی این گروه گیاهی میباشد. برای اولین بار آلکس پرون در سال 1827 موفق به شناخت تفاوت بین گیاهان بازدانه و سایر گیاهان دانهدار شد. کشف او مدتها مورد توجه قرار نگرفت. در سال 1868 بازدانگان به عنوان گروه مستقلی از گیاهان دانهدار به نام ژیمنوسپرمها شناخته شدند. این نام از دو کلمه یونانی ژیمنوس به معنی برهنه و اسپرم به معنای دانه تشکیل شده است.
• در رده بندیهای قدیمی و کلاسیک بازدانگان را در سه رده پرفانروگامها که دارای آنتروزوئید تاژکدار و تخمک برهنه هستند، بازدانگان واقعی یا مخروطداران یعنی گیاهانی که تخمک آنها برهنه ولی گامت نر آنها فاقد تاژک است و آنتروزوئید بوسیله لوله گرده هدایت میشود و رده کلامیدوسپرمها که آنتروزوئید آنها فاقد تاژک و دانه گرده واجد لوله گرده و تخمک در محفظه پیاله مانندی که بطور ناقص آن را میپوشاند قرار گرفته است تقسیم میکنند. کلامیدوسپرمها گیاهان حد واسط بازدانگان و نهاندانگان هستند.
ساختمان بازدانگان:
• بازدانگان گیاهان چوبی ، گلدار و دانهدار هستند و در مناطق معتدل ، سرد ، یا در کوهستانها میرویند. عدهای از آنها نیز در ارتفاعات زیاد یا در مناطق قطبی یافت میشوند. شاخههای این گیاهان معمولا از یک تنه اصلی منشعب میشوند. برگهایشان غالبا متناوب و به ندرت متقابل ، معمولا پایا و سوزنی شکل هستند. برخی از بازدانگان دارای برگهایی مرکب از پولکهای ضخیمند و به ندرت در بین آنها انواعی با پهنک مسطح و پهن (ژنکگو) دیده میشوند. در این گیاهان رگبرگها بدون انشعاب هستند.بازدانگان همچون نهاندانگان ساختار پسین دارند. آوندهای چوبی آنها از نوع آوندهای چوبی ناقص (تراکئید) هستند و بافت آبکشی آنها فاقد یاختههای همراه آوندهای آبکش است. ولی یاختههای آبکشی به دنبال هم قرار میگیرند و شیره پرورده را از خود عبور میدهند. مغز فقط در ساقه آنها وجود دارد ولی ریشه بدون مغز است این گیاهان یکپایه یا دو پایهاند. گلهای نر ماده فاقد گلپوش و دارای وضع مجتمع هستند بطوری که میتوان مجموعه آنها را یک گل آذین بشمار آورد.مادگی فاقد کلاله و تخمدان است به عبارت دیگر مادگی به تخمکهای برهنه روی پولکهای حامل تخمک منحصر میشود. پولکها هیچ گاه محفظه مسدودی برای پوشاندن تخمکها تشکیل نمیدهند از اینرو این گیاهان را بازدانه نامیدهاند. پولکهای حامل کیسه گرده با برچههای بازدانگان همیشه روی محور مشترکی قرار دارند مجموعهای مخروطی بوجود میآورند. تعداد لپههای جنین بازدانگان معمولا بیش از دو است.
• اندامهای رویش و زایشی در بازدانگان
بازدانگان از آغاز پیدایش همیشه گیاهانی چوبی بوده و هستند. شاخههای فراوان از یک تنه اصلی جدا میشود. برگها غالبا متناوب و به ندرت حالت متقابل روی ساقه دارند. برگها به شکل سوزنی یا فلسی شکل هستند. اندامهای زایشی بازدانگان همیشه تک جنسی و ساده است و روی یک یا دو پایه جداگانه قرار دارد. هر گل نر از کیسههای گرده و گل ماده از تخمکهای برهنه تشکیل میشوند. پولکها یا فلسهای حامل کیسههای گرده و همچنین برچههای حامل تخمک بازدانگان بطور جداگانه روی محورهای مشترک قرار داشته و مجموعهای مخروطی شکل از گلهای نر و ماده را بوجود میآورند.
رده بندی بازدانگان
این زیر شاخه از گیاهان دانهدار به سه رده تقسیم بندی میشود.
1- رده پرفانروگامها (Perphanerogames): که در واقع گیاهان حد واسط نهانزادان آوندی و بازدانگان هستند. در این رده گروههایی مانند راسته سیکادالها و راسته ژنکوالها دیده میشود.
2- راسته کاجها (Conifera): که گیاهانی هستند به صورت درخت یا درختچه ، که شامل گیاهان زیادی مانند تیره کاج ، تیره سرو و تیره سرخدار و ... میباشد.
3- راسته کلامیدوسپرمها (Clamidosperms): که گیاهان حد واسط بازدانگان و نهاندانگان هستند. که از گیاهان این راسته میتوان به تیره ارمک و تیره گنتاسه اشاره کرد.
پرفانروگامها
این گروه از گیاهان که از نقطه نظر سیستماتیکی گاه معادل یک شاخه به حساب میآیند در دو رده پتریدوسپرمها و کوردائیتها رده بندی میشوند. انواع زنده این گیاهان در دو راسته سیکادالها و ژنکوالها قرار میگیرند. این گیاهان حد واسط نهانزادان آوندی و بازدانگان هستند. وجود تخمک و عدم تشکیل دانه یکی از ویژگیهای مهم این گروه گیاهی است.
• مخروطداران
گیاهانی هستند به صورت درخت یا درختچه که در بین آنها گیاهان بزرگی مانند درخت غول به ارتفاع 50 متر هم دیده میشود. این گیاهان به گروههای زیر رده بندی میشوند.
• بازدانگان فسیل که دارای یک راسته به نام لابیال است.
• راسته پینال که دارای یک تیره به نام کاج است که این کاج دارای جنسهای مختلفی است.
• راسته کوپرسال که سرو از مهمترین گیاهان این راسته بشمار میرود.
• راسته تاکسال که شامل تیره سرخدار است.
• راسته آروکاریال که شامل تیره کاج مطبق است.
کلامیدوسپرمها
این گیاهان صفاتی از نهاندانگان و بازدانگان را تواماً نشان میدهند. این صفات حد واسط در ساختمان ظاهری ، تشریحی و گل آنها مشاهده میشود. این گیاهان نیز دارای راستههایی مانند افدرا هستند. این گیاهان از نقطه نظر فیلوژنی به سوی نهاندانگان تحول یافتهاند.
چرخه زندگی بازدانگان
چرخه زندگی کاج به عنوان نمونهای از بازدانگان شرح داده میشود همه مخروطیان دو نوع هاگ تولید میکنند: میکروسپورها و مگاسپورها. هاگها بر روی مخروطهای نر و ماده که شکل ظاهری متفاوت دارند پدید میآیند. کاج مانند بیشتر مخروطیان گیاهی یکپایه است و مخروطهای نر و ماده آن جدا از هم ، ولی روی یکی درخت قرار دارند.درخت کاج دارای دو نوع شاخه (کوتاه و بلند) و دو نوع برگ سوزنی ، و پولک مانند و دو نوع مخروط نر و ماده است. مخروطهای نر ، دانههای گرده را تولید میکنند. روی هر یک از پولکهای تشکیل دهنده مخروط ماده ، دو تخمک وجود دارد. در داخل تخمک ، گامتوفیت ماده و روی آن آرکگونها و در داخل آنها گامتهای ماده بوجود میآیند. پس از آمیزش گامتها ، تخم بر روی گامتوفیت ماده میروید و تخمک به دانه بالدار تبدیل میشود.
مقایسه ویژگیهای نهاندانگان و بازدانگان
• نهاندانگان به صورت درخت ، درختچه و یا علفی هستند. ولی بازدانگان فقط درخت و درختچه هستند. مغز در تک لپهایها (به استثنای چند نمونه) در ریشه و ساقه ولی در دو لپهایها فقط در ساقه وجود دارد. در حالی که در بازدانگان ساقه دارای مغز و ریشه فاقد آن است. در نهاندانگان لایه زاینده فقط در گیاهان چند ساله وجود دارد در حالی که در بازدانگان لایه زاینده در همه گونهها وجود دارد.در نهاندانگان گل داری پرچم و مادگی ولی در بازدانگان مخروط نر و ماده معمولا پولکهای نر و ماده دارد. در نهاندانگان میکروسپور در کیسه بساک است ولی بازدانه میکروسپور در میکروسپورانژ است و در نهاندانگان مگاسپور درون بافت خورش است ولی مگاسپور در مگاسپورانژ است. در نهاندانه تخمک درون تخمدان بسته است ولی در بازدانه تخمک در سطح فلس است.در نهاندانگان لقاح مضاعف باعث تشکیل تخم و یاخته ضمیمه میشود ولی در بازدانگان لقاح مضاعف نبوده و یاخته ضمیمه وجود ندارد.در نهاندانگان کیسه جنینی (داخل تخمک) به عنوان گامتوفیت ماده است ولی در بازدانه گامتوفیت ماده درون تخمک است و در نهاندانه آنتریدی (اندام دارای اسپرم) وجود دارد ولی در بازدانه آنتریدی وجود ندارد. در نهاندانگان فقط در لوله گرده اسپرم غیر متحرک تشکیل میشود و یاختههای قرینه دارای آرکگوناند و جنین درون پوسته دانه قرار دارد. گامتوفیت ماده وجود ندارد ولی در بازدانه اسپرم متحرک فقط در چند گونه قدیمی تولید میشود بقیه انواع اسپرم غیر متحرک تولید و آرکگون کاملا تحلیل یافته و در گامتوفیت ماده فرو رفته و جنین درون گامتوفیت ماده است.
مقایسه دانه ذرت (نهاندانه) با دانه کاج (بازدانه)
در دانه ذرت پوسته دانه با دیواره تخمدان یکپارچه شده است و دانه یک لپهدار و غذا در بافت ذخیرهای آندوسپرم اندخته شده است ریشهچه بوسیله غلافی محافظت میشود و اولین جوانه بوسیله غلاف محافظ میشود ولی در ذرت تخمدان دیواره ندارد. دانه چند لپه دارد غذا در گامتوفیت ماده اندوخته شده است. ریشهچه فاقد غلاف است و اولین جوانه بوسیله لپهها محافظت میشود. سیستماتیک گیاهی پهنای وسیعی از علوم است که اطلاعات و مشخصات گیاهان را که به نوبه خود از طریق مطالعات اولین ، از قبیل توصیف و نامگذاری شناخته شدهاند با تاکید بر کلیه صفات و وابستگیهای آنها و با توجه به اطلاعات بدست آمده از سایر شاخههای علوم مورد بررسی قرار میدهد.
• شرح برخی از تیره ها
در رده پیدازادان اولیه میکروسپور یا دانه گرده مولد دو آنتروزوئید مژکدار و متحرک است و عمل لقاح فقط در محیط آب صورت میگیرد. در این رده معمولا تخمک بسیار حجیم و قبل از لقاح تمام ذخایر لازم را فراهم میسازد. این رده در زمانهای گذشته دارای راستههای بسیاری بوده است که با گذشت زمان نسل بسیاری از آنها منقرض شده است و بعضی از آنها تا به امروز باقی ماندهاند. مثلا میتوان به راستههای سیکادالها ، راسته ژنکیوآل و راسته مخروطیان اشاره کرد.
• شرح تیره آپوستازیاسه Apostasiaceae
• گیاهان این تیره واجد ریزوم کوتاه ، برگهای دراز دمبرگ دار با گلهای بسیار کوچک برگشته به پائین و مجتمع در گل آذین خوشه و یا سنبله هستند. گلپوش شش قسمتی آزاد و نافه شامل 3 یا 2 پرچم بارور است. این تیره کوچک را به علت اتصال پرچم ها به قاعده خامه در راسته ژیناندرال یا اگز آلبومینال (بدون آلبومن) قرار داده اند. خامه آنها بسیار بلند و باریک و دارای سه کلاله بارو است. دانه های گرده دان دان و تخمدان سه خانه آنها دارای تمکن محوری است.این تیره دارای 3 جنس و حدود 25 گونه است که غالباً در هند و مالزی می رویند.از این تیره هیچ نمونه ای در ایران وجود ندارد.
• راسته مخروطیان
تندیدن دانه گرده در این راسته گیاهی با ایجاد لوله گرده همراه است و آنتروزوئیدهای حاصل از آن مانند نهاندانگان عملا فقط به هسته تقلیل پیدا میکنند. راسته مخروطیان دارای سه تیپ متفاوت و هر یک به یک خانواده مربوط است. که یکی از این تیپها تیره سرخدار است.
تیره سرخدار
در این تیپ گیاه تاگزوس باکاتا وجود دارد که درختی به ارتفاع 8 تا 10 متر ودارای برگهای باریک ، خطی ، کشیده ، مسطح با دمبرگهای مختصر و کوتاه در دو طرف ساقه وتقریبا در یک سطح و در دو ردیف قرار دارند. گلهای نر در محوری مشترکت جمع میشوند و تشکیل مخروطی را میدهند که جمعا 12 پرچم دارند. پرچمها به شکل فلس ، چمچه شکل و در سطح زیرین خود دارای 6 تا 8 بساک یا کیسه گرده هستند.گل ماده منفرد ، در انتهای شاخه و در کنار یک برگه بارور برهنه قرار دارد که آن را تعدادی برگههای سترون دیگر در برگرفته است و در واقع به یک تخمک برهنه که بخش پایینی آن را پوششی حلقهوار و آبدار به نام آریل دربرمیگیرد تقلیل پیدا میکند. گرچه گیاه فاقد میوه واقعی است ولی از آنجا که پوستهای سخت دانه را در برگرفته و زایدهای آبدار و قرمز رنگ به صورت پوشش گوشتی از خارج آن را احاطه میکند دانه منظره میوه شفت را به خود میگیرد.
شرح جنس تاگزوس
درخت یا درختچههایی با پوست فلسی ، قهوهای و متمایل به قرمز هستند. شاخهها متناوب با انشعابات کوتاه ، کمی آویخته و در فلسها دارای جوانههایی پوشیده هستند. برگها پایا ، چند ساله و دارای آرایش متناوب ولی در دو خط موازی روی ساقه قرار میگیرند. پهنک دراز ، خطی و دارای دمبرگ کوتاه و لوله شده و در سطح رویی سبز تیره و براق ولی در سطح زیرین متمایل به زرد و بسیار کمرنگتر از سطح رویی است.گلها تک جنس ، دوپایه و بندرت تک پایه و در طول محور ساقه قرار دارند. گل ماده به رنگ سبز متمایل به زرد و مرکب از تعدادی فلسهای روی هم قرار گرفتهای است که فقط فلس بالایی آن بارور است و حامل یک تخمک ایستاده بر قاعده اندامی دیسک مانند است. میوه فقط دارای یک دانه تخم مرغی شکل است. میوه دارای پوستهای سخت و استخوانی و در زایده آبدار به نام آریل محصور است که با دانه به هیچ وجه پیوستگی ندارد و قسمت بالای آن کاملا باز و هنگام رسیدن به رنگ قرمز درخشان درمیآید.از این جنس در ایران فقط یک گونه سرخدار با نام علمی تاگزوس باکاتا است وجود دارد و در نواحی شمالی ایران ایران میروید. این درخت علاوه بر سرخدار ، سوختال نیز نامیده شده است که از شاخههای برگدار و جوان آن برای تهیه دسته گل در گل فروشیها و از چوب آن در مصارف روستایی استفاده میشود.
مشخصات دستگاه رویشی
مخروطیان گیاهانی چوبی هستند. درختانی با تاج مخصوص هستند و انشعابات شاخههای آنها مونوپودیک و شکل عمومی تاج آنها مخروط مانند است. آرایش برگها به صورت مارپیچی است. شکل برگها در سرخدار به صورت خطی و مسطح است. دارای برگهای غیر پایا و خزان کننده هستند و در زمستان درخت فاقد برگ است.
مشخصات دستگاه زایشی
تاکزاسهها فاقد مخروط هستند و دارای تخمکهای برهنهای هستند که در راس شاخهها بوجود میآیند و در بخش پایینی خود برجستگی کاسه مانند دارند. این گیاهان فاقد اندامی مشابه میوه و حتی برچه کاذب هستند. فقط در اطراف دانه رسیده آنها پوشش کاسه مانند ، آبدار و قرمز رنگی تا نزدیک انتهای دانه وجود دارد.
لقاح و گرده افشانی
گرده افشانی بوسیله باد انجام میشود و دانههای گرده به علت داشتن حباب هوایی که در دو طرف آن به شکل بادکنک قرار دارد به آسانی توسط باد به مسافت بسیار دور منتقل میشوند. تولید فراوان دانه گرده در مخروطیان اثر ضایعات ناشی از عوامل محیط را به مقدار زیاد کم میکند و احتمال رسیدن برخی از دانههای گرده را به اندامهای ماده بالا میبرد. وقتی دانه گرده روی تخمک افتاد در آنجا با ایجاد لوله گرده یاخته جنسی یا گامت نر خود را به آرکگون میرساند که همیشه در عمق آندوسپرم قرار دارد.
در اینجا جزوه مفاهیم نظری کاوش 6و 7 درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 1 در 3 صفحه برای شما عزیزان قرار داده شده است.
لینک دانلود مستقیم فایل در 3 صفحه
حجم فایل: 886 کیلوبایت
پاورپوینت آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 1
درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 1، یکی از واحد های تئوری و عملی اصلی رشته ی زیست شناسی (زیست شناسی گیاهی، جانوری و دریا) در مقطع کارشناسی می باشد. روند اصلیِ گذراندن واحد عملی این درس آشنایی با نمونه های هرباریومی گیاهی است که جهت آشنایی دانشجویان با طبقه بندی گیاهان صورت می گیرد. نمونه گیاهانی که دانشجویان در این درس با آنها آشنا می شوند شامل: خزه ها، نهانزادان آوندی (دم اسبیان و سرخس ها (بازدانگان(سیکادوفیتا، ژنکگوفیتا، کونیفروفیتا(مخروطیان) و گنتوفیتا) و نهاندانگان (تک لپه ای) است. در این واحد عملی دانشجویان با مشاهده ی نمونه های هرباریومی و یا نمونه های زنده در طبیعت با ساختار کلی گیاهان و ویژگی های خاصی که جهت شناسایی آنها به کار می رود، آشنا شده و در نهایت با رسم تصویر گیاه و جزئیات ساختاری آن گزارش کار مربوط به هر جلسه را تهیه و تنظیم می کنند. تعداد استاندارد نمونه های گیاهی که در واحد عملی سیستماتیک گیاهی1، مشاهده و بررسی می شود 40-45 نمونه بوده و در تمامی دانشگاه ها (سراسری، پیام نور، آزاد، علمی کاربردی ) تقریباً یکسان است. این فایل شامل تصاویر تمامی جنس های مهم گیاهان تک لپه ای می باشد که به منظور آشنایی دانشجویان و همچنین سایر افرادی که علاقه مند به شناسایی و مطالعه ی گیاهان هستند، تهیه و تنظیم شده است.
در اینجا جزوه پاورپویینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 1 در 64 صفحه برای شما عزیزان قرار داده شده است.
لینک دانلود مستقیم فایل در 64 صفحه
حجم فایل: 10.6 مگابایت
نهاندانگان (Angiosperms)
ویژگی بارز آنتوفیتها یا نهاندانگان در این است که تخمکهای آنها درون تخمدان بسته نهفتهاند. این گیاهان اغلب در خشکی میرویند. بعضی از نهاندانگان با اینکه فتوسنتز میکنند، ولی فاقد ریشهاند و آب و مواد کانی لازم را از میزبان خود تامین میکنند. برخی نیز فاقد کلروفیل میباشند و زندگی انگلی دارند. معدودی مانند عدسک آبی ، کوچک و ظریف و بدون ساقه در سطح آب شناورند. عدهای علفی یا به صورت درختچه یا درختاند. ساختار ساقه آنها بر حسب محیط زیست متفاوت است. مثلا کاکتوس ، ساقهای گوشتی و برگهایی خارمانند دارد و با این ویژگیها میتواند در شرایط نامناسب خشک و گرم بیابان زندگی کند.نهاندانگان در حدود 130 تا 140 میلیون سال پیش ظاهر شدهاند. این گیاهان اندازههای متفاوت دارند. کوچکترین آنها ولفیای بی ریشه آبزی است که اندازه آن 1 میلیمتر است و بزرگترین آنها اوکالیپتوس استرالیایی است که به بلندی 9 متر میرسد. رافلزیا که انگل ساقه و ریشه گیاهان دیگر است، بزرگترین گل را (به قطر 90 سانتیمتر و وزن 7.5 کیلوگرم) دارد. موز دارای بزرگترین برگ (3 تا 3.5 متر طول و 90 سانتیمتر عرض) است و کاکتوسها کوچکترین برگ (13 میلیمتر) را دارند.
مقایسه اندامهای تولید مثلی گیاهان گلدار و بی گل
گل ، اندام تولید مثلی گیاهان نهاندانه است. از آنجا که گل نهاندانگان به احتمال زیاد از تکامل دستگاه تولید مثلی گیاهان پستتر بوجود آمده است، قاعدتا باید اجزا گل با دستگاه تولید مثلی آنها قابل مقایسه باشد. در دستگاه تولید مثلی گیاهان بی گل چیزی مشابه کاسبرگ یا گلبرگ وجود ندارد، چون میوز درون بساک انجام میگیرد و میکروسپور در کیسه گرده تولید میشود، پرچم را میتوان به عنوان میکروسپوروفیل و کیسه گرده را به منزله میکروسپورانژ دانست.دانه گرده گامتوفیت نر جوان و لوله گرده گامتوفیت نر بالغ است. در داخل تخمک نیز میوز انجام میگیرد. بافتی که پیرامون مگاسپور قرار دارد (بافت خورش) درون تخمک تولید میشود. تخمک اغلب به لبه برچه متصل است و مگاسپورها روی برچه قرار دارند. پس برچه را میتوان به منزله مگاسپوروفیل و بافت خورش را به منزله مگاسپورانژ دانست. معمولا یکی از مگاسپورها گامتوفیت ماده را تولید میکند. دوره گامتوفیت بازدانگان و نهاندانگان کوتاهتر شده و به دوره اسپوروفیت قبلی متکی است.
چرخه زندگی نهاندانگان
چرخه زندگی نهاندانگان را میتوان به دو مرحله هاگزا (اسپوروفیت) و گامتزا (گامتوفیت) تقسیم کرد. در مرحله اسپوروفیت ریشه ، ساقه و برگ تولید میشود و از این رو آن را مرحله رویشی مینامند. در مرحله گامتوفیت یاختههای نر و ماده تولید میشود و به همین مناسبت آن را مرحله زایشی مینامند. مرحله اسپوروفیت طولانیتر از مرحله گامتوفیت است.
گامتوفیت نر
بساک محل تولید میکروسپور (هاپلوئید) است. هسته هر میکروسپور به دو هسته زاینده و روینده تقسیم میشود. همزمان با این تقسیم در اطراف میکروسپور دیواره ضخیمی بوجود میآید و به تشکیل دانه گرده میانجامد. دانه گرده از طریق گرده افشانی روی کلاله قرار میگیرد و در آنجا رشد میکند و لوله گرده را میسازد. لوله گرده از راه کلاله و خامه به درون تخمدان نفوذ میکند و به تخمک میرسد. هسته زاینده معمولا در لوله گرده تقسیم میشود و دو آنتروزوئید تولید میکند. آنتروزوئید و سیتوپلاسم اطراف آن یاخته نر را بوجود میآورد. لوله گرده که حاوی یاختههای نر و هسته روینده است، گامتوفیت نر را تشکیل میدهد.
گامتوفیت ماده
در میان بافت خورش تخمک جوان یاخته درشتی است که بر اثر دو تقسیم متوالی میوزی 4 مگاسپور در یک ردیف تولید میکند. همزمان با این تقسیم در اطراف بافت خورش پوششهایی بوجود میآیند و تخمک تشکیل میشود. سه مگاسپوری که به سفت نزدیکترند، از بین میروند و چهارمی طی سه تقسیم متوالی میتوزی هشت هسته کیسه جنینی یا گامتوفیت ماده را بوجود میآورد.
مراحل چرخه گامتوفیت ماده
لوله گرده شامل هسته روینده و 2 یاخته نر است. گامتوفیت ماده از هفت یاخته تشکیل شده است که یکی از آنها تخمزا و دیگری یاخته ثانویه است. پنج یاخته دیگر رویندهاند. یاخته نر و تخمزا n کروزموزمی است و از ترکیب آنها یاخته تخم 2n کروموزومی بوجود میآید.
لقاح و تولید دانه
ترکیب همزمان دو یاخته نر یکی با تخمزا و دیگری یا یاخته مادر آندوسپرم را لقاح مضاعف میگیوند. تخم پس از تقسیمات متوالی جنین کوچکی را تشکیل میدهد که در یک سوی آن گیاهک دانه بوجود میآید. در هر دانه شامل گیاهک و مقداری غذای اندوخته جهت تامین رشد آن است.
رده بندی نهاندانگان
در زیست شناسی به روند قرار دادن گیاهان در گروهها که دارای رابطه هایی با یکدیگر هستند، رده بندی اطلاق میشود. قرائن و مدارک موجود نشان میدهد که گیاهان نهاندانه امروزی به احتمال قوی از تحول تدریجی و تکامل گیاهان پستتر بوجود آمدهاند و این تکامل همچنان ادامه دارد. بنابراین انواع نهاندانگان کنونی دارای اجداد مشترک بوده و در نتیجه با هم خویشاوندند. برای رده بندی گیاهان روش بسی را که بیشتر نظر گیاه شناسان را جلب میکند، مورد توجه قرار میدهند. در روش بسی ، رده رانال نخستین گروه گیاه نهاندانه است. دو تیره اولیه آن ، تیرههای ماگنولیا و آلاله است. تیره ماگنولیا ابتداییتر و تیره آلاله تکامل یافتهتر است. اگر چه هر دو رده تیره گل دارند و صفات مشترک بسیار دارند، ولی گیاهان تیره ماگنولیا بیشتر به صورت درخت و درختچه و گیاهان تیره آلاله بیشتر علفیاند. دیرین گیاه شناسی معلوم داشته است که درخت زودتر از علف بوجود آمده است. بنابراین گیاهان تیره ماگنولیا میبایست زودتر از گیاهان تیره آلاله بوجود آمده باشند. طبق نظریه بسی گلهای ابتدایی نوع رانال که نمونه آن ماگنولیا و آلاله است، دست کم در سه مسیر تکامل یافتهاند. این مسیرها به پیدایش گیاهان تیرههای نعناع ، مینا ، ثعلب انجامیدهاند.
سلسله گیاهان (Metaphyta) در 4 شاخه قرار میگیرند. شاخه تالوفیتها یا ریسه داران که شامل جلبکها و قارچها هستند. شاخه خزهایها ، شاخه نهانزادان آوندی و شاخه گیاهان دانهدار. سه شاخه اخیر تحت عنوان کروموفیتها یا گیاهان تنهدار ، نامیده میشوند. شاخه گیاهان دانهدار به دو زیر شاخه بازدانگان و نهاندانگان تقسیم میشود. زیر شاخه نهاندانگان شامل دو رده تک لپهایها و دو لپهایها میباشد
• تاریخچه نهاندانگان
این گروه گیاهی از زمان پیدایش حتی از پرمو تریاس یعنی پایان دوران اول و آغاز دوران دوم سازگاری با محیطهای مختلف خشکی و تنوع و گسترش را آغاز نموده و تنوع آن تا به حال ادامه دارد. نهاندانگان کاملترین گروه گیاهی هستند و حدود نیمی از گیاهان کره زمین را به خود اختصاص دادهاند و تا به حال بیش از 250 هزار گونه از آنها شناسایی شده است. ساختار دانه و تکامل آن و نظام تولید مثل در آنها یکی از شگفتیهای خلقت در جهان گیاهی است.
ویژگیهای مهم نهاندانگان
• دانه گرده یا گامتوفیت نر آنها معمولا دارای 2 هسته است که یکی از آنها مولد دو گامت میباشد.
• وجود برچه (اندام توخالی که در درون آن تخمکها قرار گرفتهاند) از اختصاصات مهم این گروه است. این اندام بعد از رسیدن میوه را بوجود میآورد که از دانهها از لقاح گامتها بوجود می آیند محافظت میکند.
• کیسه جنینی یا گامتوفیت ماده در حالت جنینی دارای 8 هسته است.
• لقاح در این گیاهان از طریق لوله گرده است.(سیفونوگامی)
• در این گیاهان لقاح مضاعف وجود دارد.
• رده بندی نهاندانگان
رده تکلپهایها
این گروه گیاهی از یکی از تیرههای دولپهایها بوجود آمدهاند. تکلپهایها دارای لپه منفردی هستند که بر اثر عدم رشد یکی از جوانب راس جنین بوجود میآیند. رشد ریشه اصلی حاصل از رشد ریشهچه در تکلپهایها محدود بوده و به زودی جای آن را ریشههای فرعی میگیرند. بیشتر این گیاهان علفی و غالبا پایا بوده و ساقه هوایی آنها معمولا بدون انشعاب و برگی است. این گروه از گیاهان تکامل یافتهترین گیاهان را تشکیل میدهند. از گیاهان این گروه میتوان به تیرههای زیر اشاره کرد. تیره خرما ، تیره گل شیپوری ، تیره گندم ، تیره لاله و تیره آناناس.
اهمیت اقتصادی
گیاهان دانهدار درصد بسیار بالایی از مواد غذایی اصلی انسان را تامین میکنند که یا مستقیما مورد مصرف انسان است و یا به عنوان غذای دام مورد مصرف قرار میگیرند. از میان تیرههای گیاهان دانهدار تک لپه ، تیره گندم از مهمترین آنها میباشد. که از این تیره میتوان به برنج ، ذرت و گندم اشاره کرد. به علاوه ، گیاهان دانهدار تامین کننده موادی مانند چوب ، کاغذ ، پنبه ، کتان و کنف هستند. از بعضی از گیاهان دانهدار موادی استخراج میشود که دارای مصارف پزشکی هستند. بسیاری از این گیاهان به عنوان گیاهان زینتی کاربرد دارند.
در اینجا جزوه مفاهیم نظری کاوش 8 و 9 درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 1 در 3 صفحه برای شما عزیزان قرار داده شده است.
لینک دانلود مستقیم فایل در 3 صفحه
حجم فایل: 885 کیلوبایت
پاورپوینت آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش اول
درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، یکی از واحد های تئوری و عملی اصلی رشته ی زیست شناسی (زیست شناسی گیاهی، جانوری و دریا)در مقطع کارشناسی می باشد. روند اصلیِ گذراندن واحد عملی این درس آشنایی با نمونه های هرباریومی گیاهی است که جهت آشنایی دانشجویان با طبقه بندی گیاهان صورت می گیرد. نمونه گیاهانی که دانشجویان در این درس با آنها آشنا می شوند شامل 6 زیررده (زیررده ماگنولیوئیده، هاملیده، کاریوفیلیده، رزیده،دیله نئیده،آستریده) از گیاهان دولپه ای می باشد. در این واحد عملی دانشجویان با مشاهده ی نمونه های هرباریومی و یا نمونه های زنده در طبیعت با ساختار کلی گیاهان و ویژگی های خاصی که جهت شناسایی آنها به کار می رود، آشنا شده و در نهایت با رسم تصویر گیاه و جزئیات ساختاری آن گزارش کار مربوط به هر جلسه را تهیه و تنظیم می کنند. تعداد استاندارد نمونه های گیاهی که در واحد عملی سیستماتیک گیاهی2، مشاهده و بررسی می شود 60-50 نمونه بوده و در تمامی دانشگاه ها (سراسری، پیام نور، آزاد، علمی کاربردی ) تقریباً یکسان است. پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2 در 7 بخش تهیه و تنطیم شده که شامل تصاویر تمامی جنس های مهم گیاهان دو لپه ای می باشد. تهیه و تنظیم این فایل به منظور آشنایی دانشجویان و همچنین سایر افرادی که علاقه مند به شناسایی و مطالعه ی گیاهان هستند، صورت گرفته است.
در اینجا جزوه پاورپوینت درس آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 2، بخش اول، در 62 صفحه برای شما عزیزان قرار داده شده است.
لینک دانلود مستقیم فایل در 62 صفحه
حجم فایل: 10.5 مگابایت
ریشه تکلپهایها:
در برش عرضی ریشه تک لپهایها و ساختار نخستین دو لپهایها، دو منطقه قابل تشخیص است:
۱- منطقه بیرونی یا پوست (Cortex)
۲- منطقه درونی یا استوانه مرکزی (Stele)
منطقه بیرونی شامل: اپیدرم (Epidermis)، پارانشیم پوست (Cortex)، آندودرم (Endodermis)
منطقه درونی شامل: دایره محیطیه (Pericycle)، دستجات آوندی (Xylem + Phloem)، مغز و اشعه مغزی (Pith)
منطقه بیرونی:
منطقه بیرونی ریشه با اپیدرم و تارهای کشنده شروع شده و سپس پارانشیم پوستی (بخش اعظم برش عرضی ریشه در تکلپهایها) و در نهایت به آندودرم ختم میشود
* برش عرضی ریشه در تک لپهایها
آندودرم از اختصاصات ویژه تکلپهایها بوده که ترکیبی از سوبرین یا لیگنین دیواره درونی یا جانبی آن را میپوشاند و به آن ساختار Uشکل میدهد. اصطلاحاً به این قاب یا کمربند ضخیم که به دور یاختههای آندودرم قرار گرفته نوار کاسپارین (Casparian strip) میگویند. ورود آب تنها از طریق یاختههای فاقد چنین دیواره ضخیمی صورت میگیرد که به آنها سلولهای معبر یا گذرگاه (Passage) میگویند
* موقعیت نوار کاسپارین و سلولهای معبر در برش عرضی ریشه زنبق
منطقه درونی:
منطقه درونی با دایره محیطیه شروع شده، سپس دستجات آوندی (شامل بافت چوب و آبکش) و در نهایت پارانشیم مغز و اشعه مغزی است. دایره محیطیه در بیشتر اوقات یک ردیفی بوده که درست در زیر آندودرم واقع شده و منشأ ریشههای فرعی است
بافت چوبی خود شامل چوب اولیه (Protoxylem) و چوب ثانویه (Metaxylem) بوده که آوند آبکش مابین آنها قرار میگیرد (رنگ بنفش در این تصویر). بافت چوبی در تک لپهایها، همان طوریکه در تصویر زیر مشاهده میشود، رشد رو به مرکز دارد. به عبارتی متاگزیلم در مرکز و پروتوگزیلم دور از مرکز (مشاهده ریشه ذرت به عنوان یک تکلپه). لازم به ذکر است که تعداد دستجات آوندی در ریشه تک لپهایها به مراتب بیشتر از دو لپهایهاست
* به رشد رو به مرکز بافت چوبی (Xylem) در تک لپهایها و موقعیت بافت آبکش (Phloem) مابین آنها دقت کنید
ریشه دو لپه:
ساختار نخستین ریشه دو لپهایها مشابه تک لپهایها بوده با این تفاوت که آرایش Polyarch از ویژگیهای ریشههای گیاهان تک لپهای است. (تعداد گروههای پروتوگزیلم ممکن است یک (Monoarch)، دو (Diarch)، سه (Triarch) یا بیشتر از آن (Polyarch) باشد)
* ساختار نخستین ریشه یک گیاه دو لپهای
ساختار پسین ریشه حاصل فعالیت دو لایه زاینده کامبیوم و فلوژن میباشد. دستجات پروتوگزیلم در تصویر فوق Triarch و در این تصویر Tetrarch میباشد. لایه زاینده پروکامبیوم (residual procambium) مابین بافت چوبی و آبکشی قرار گرفته است
لایهای پیوسته از کامبیوم آوندی از طریق تبدیل دایره محیطیه به یاختههای مریستمی و پروکامبیوم آوندی باقیمانده که تبدیل به کامبیوم آوندی شده، بوجود میآید. این لایه ابتدا موجدار بوده و از قسمت بیرونی آوندهای چوبی نخستین و قسمت درونی آوندهای آبکشی نخستین میگذرد. کامبیوم آوندی از طرف داخل، آوندهای چوبی پسین و از طرف خارج، آوندهای آبکشی پسین را تولید میکند (موقعیت دستجات آوندی را در ساختار پسین ریشه در گیاهان دو لپهای در این تصویر مشاهده نمائید)
* ساختار پسین ریشه در یک گیاه دو لپه
رشد آوندهای چوبی پسین سریعتر است، لذا حلقه کامبیوم آوندی رفته رفته به صورت دایره کاملی ظاهر میشود. فعالیت کامبیوم در زمستان متوقف شده و هنگار بهار مجدداً آغاز میگردد. به همین دلیل آوندهای بهاره از آوندهای پائیزتر فراختر بوده و دیوار آنها نازکتر میباشد.
--------------------------------------------------
مقایسه برش های میکروسکوپی گیاهان
برای شما دوستان یک مقاله از داخل وب پیدا کردم که در مورد برش های میکروسکوپی برگ،ساقهو ریشه گیاهان را به طور خلاصه توضیح داده.
مقاله را دانلود کنید